Kendinden Şüphe Duymamak İçin Nasıl Düşünmelisin?

Kafandaki sesleri dinlemekle yetinmeyip onlarla konuş. Ama bunu, strateji uzmanlarının "kendinle konuşmak" dediği biçimde yapmalısın. Önemli anlarda hemen her sporcunun kullandığı bu yöntem, özellikle kendinle en iyi arkadaşınmış gibi konuştuğun zaman en iyi performansını sergilemek için gerekli konsantrasyonu ve öz güveni kazandırabilir. Konuşurken destekleyici ("Bunu başarabilirsin!") veya eğitici ("Derin bir nefes al.") olabilirsin ama kesinlikle kendini yargılamamalısın. Yani şutu veya terfiyi kaçırdığın için kendine hakaret etmemelisin.

Ayrıca kendinle üçüncü veya ikinci şahısta konuşmalısın. Yani kendine "ben" yerine "o" veya "sen" şeklinde hitap etmelisin. Bu, kendinle arana biraz duygusal mesafe koymana ve sevdiğin bir kişiye göstereceğin şefkati kendine göstermene yardımcı olacaktır.

Çoğu elit sporcu, yarışmanın her adımını önceki akşamdan deneyimler. Yataktan kalktığı andan ödül seremonisinde altın madalya almasına kadar her anı gözünde canlandırır. Görselleştirme, yani pozitif bir eylem veya sonucun ayrıntılı olarak hayal edilmesi, zihnini asıl deneyime hazırlar ve kendini hazırladığın anı yaşarken reflekslerini, öz güvenini ve dayanıklılığını iyileştirir.

Sadece işlerin yolunda gittiği senaryoyu gözünde canlandırmakla yetinme. Seni kaygılandıran tüm senaryoları da düşün. Böylece bir engelle karşılaşırsan onu nasıl aşacağını zaten planlamış olursun. Bu yöntemi çok önemli anlar için (hayalindeki işe girmeni sağlayacak iş görüşmesini iyi geçirmek veya çok iyi bir yüzücü olmasan da ilk triatlonunu tamamlamak) olduğu kadar antrenman gibi günlük işler için de kullanabilirsin.

Belki bilmiyorsun ama dilediğin zaman kullanabileceğin sınırsız bir motivasyon kaynağın var. Bu, bir mücadeleye giriştiğinde seni harekete geçiren temel amacın, yani "nedenindir". Elit sporcuların "nedeni" genellikle kişisel ve sıklıkla duygusal olur. Örneğin LeBron ve Serena, amaçlarının kendilerine benzeyen ve benzer yerlerden gelen çocuklara mükemmelliğe ulaşmaları için ilham vermek olduğunu söylüyor. Seni neyin tatmin ettiğini ya da sana neyin gurur vereceğini bularak amacını istediğin zaman tespit edebilirsin.

Hala bir şeylerin eksik olduğunu hissediyorsan gelecek nesilleri düşünen basketbol ve tenisin bu büyük isimlerinden ilham alıp amacını önemsediğin bir kişiyle ilişkilendirebilirsin. Başkalarının ihtiyaçlarına odaklanmak sana motivasyon kazandırır ve sorumluluk yükler, hatta seni normalden daha fazla çalışmaya teşvik ederek ilerlemene yardımcı olabilir.

Kararlılık, uzun vadeli hedeflere ulaşmaya yardımcı olan tutku ve sabrın birleşimidir. Her antrenör sporcularda bu özelliği arar. Kararlılığını değerlendirmenin en kolay yolu neler yaptığına bakmaktır. Başladığın işleri bitiriyor musun? En başta işin ne olduğunu hatırlıyor musun? Bu soruları nasıl yanıtlayacağından emin değilsen birkaç günde tamamlayabileceğin küçük bir hedef belirle (tamamen vegan olmak yerine haftanın üç günü et yememek gibi).

Bunu başarırsan gün sayısını artırarak hedefi tekrarla. Sonra gün sayısını tekrar artır, ardından haftaları aylara ve sonunda yıllara dönüştür. Düzenli olarak küçük hedeflere ulaşmak kararlılığını artırabilir. Bu da büyük hedeflere ulaşmayı daha gerçekçi hale getirir.

Elit sporcuların genellikle saplantı derecesinde günlük rutinleri olur. Bu sayede işlerini ve hedeflerini takip edebilirler. Günlük hayatta etkili bir "süreç" oluşturmak için plan defteri tutmak yeterli olabilir. Rutinine bak ve kendine şunları sor: Düzenli tekrarlanarak seni ödüllendiren istikrarlı işler var mı? Otomatik olarak öğrenebileceğin, tekrara dayalı ve birbirinin aynısı işler içeriyor mu? Uzun vadeli hedeflere giden kısa vadeli işlerin olduğu bir eylem planı içeriyor mu? "Nedenini" hep aklında tutarak odağını vurguluyor mu? Son olarak, rutinini toleranslı bir şekilde uyguluyor ve başarısızlıklar için kendini cezalandırmaktan kaçınıyor musun?

Bu son soru, kendinden daha az şüphe etmene yardımcı olarak uzun vadede sürecine bağlı kalmanı sağlayabilir.

Basitçe açıklamak gerekirse "sorumluluğu üstlenmek", hiçbir bahane ve suçlama olmadan kendi ilerleme durumunun sorumluluğunu almak demektir. Bu, büyük yetenekleri büyük sporculara dönüştüren önemli derslerden biridir çünkü performanslarının kontrolünün kendilerinde olduğunu anlamalarını sağlar. Süreçte olduğu gibi burada da doğru yolda olup olmadığını kolayca anlayabilirsin: Durum gerektirdiğinde kontrolü ele alarak sorumluluk üstleniyor musun? Bunu sorumlu bir şekilde mi yapıyorsun, yani iyi ya da kötü her sonucu kabul etmeye razı mısın? Güvenilir davranarak her zaman sorumluluk alıyor musun? Son olarak, senden beklenenden fazlasını yaparak işine bağlılık gösteriyor musun?

Sorumluluğu tam anlamıyla üstlenmek gerçek bir lider olduğunu gösterir. İnsanlar sana güvenebilir. Senden beklenenlerin ötesine geçersin. Bu yüzden sorumluluk üstlenmek sadece senin değil, zor anlarda sana güvenebileceğinden emin olan takım arkadaşlarının, ailenin ve dostlarının da işine yarar.


Süreçle ilgili şüpheye düşersen Serena ve LeBron'un mükemmelliğe bir gecede ulaşmadığını düşün. Sıkı çalışmaya devam ettikçe ilerlemeni sürdüreceksin.