Ben je ooit zo zenuwachtig geweest dat het voelde alsof mensen je hart konden horen bonzen? Dat klamme handen en knikkende knieën het lastig maakten om te doen wat je wilde doen?

Ook veel kids voelen de druk om te presteren.

Of ze nu 100 meter moeten sprinten, moeten dansen voor een talentenjacht op school of een spreekbeurt moeten geven voor een volle klas, iets goed willen doen is een sterke drijfveer, maar wel een drijfveer die veel druk met zich meebrengt. De angst om iets verkeerd te doen kan overweldigend zijn en de prestaties van kids in de weg gaan zitten.

Het helpt om met ze over hun gevoelens te praten en ze te laten weten dat het helemaal niet erg is om zenuwachtig te zijn. Mensen worden zenuwachtig omdat ze geven om dat wat ze doen. Met een simpele techniek blijf je je zenuwen de baas.

Als we nerveus zijn, verandert ons ademhalingspatroon. We halen korter en ondieper adem. Dit wakkert onze 'vecht-of-vluchtreactie' aan.

Je kunt je kind helpen om dit te voorkomen door te concentreren op de uitademing: adem langzaam en beheerst uit. Zo word je weer kalm en kan het lichaam tot rust komen. Het kan voor kids goed werken om elke keer dat ze uitademen een gouden draad in te beelden die ze steeds verder van zich afduwen, tot die helemaal uit zicht is en de zenuwen verdwenen zijn.

Kids leren veel meer wanneer ze verliezen bij het sporten dan wanneer ze winnen. Maar het kan lastig zijn om die les te aanvaarden. Mensen koppelen succes in sport vaak aan eigenwaarde en geluk en dat is ook een boodschap die kids al van jongs af aan meekrijgen. Als ze dan verliezen, kan dat als het einde van de wereld voor ze voelen.

Om dat gevoel in de kiem te smoren, kunnen we kids helpen beseffen dat verliezen nu eenmaal bij sporten hoort en onderdeel is van het leven in zijn geheel.

Spel is bij uitstek geschikt om te oefenen met verliezen. Kids kunnen hun verbeelding gebruiken om lastige scenario's te overdenken: 'Zal Engeland de denkbeeldige finale verliezen van Brazilië?' In een gestructureerd spelscenario zijn er ook altijd winnaars en verliezers: 'Wie komt er als eerste over de finish?'.

In deze scenario's raken kids al vroeg bekend met de teleurstelling van verlies, maar zien ze ook dat het leven gewoon doorgaat. Het spel gaat door, hun vrienden willen nog steeds met ze spelen en hun ouders houden gewoon evenveel van ze.

Als jij als ouder niet goed met tegenslagen kunt omgaan, kan het zijn dat je kids dat van je overnemen. Kijk waar je in je dagelijks leven tegenaan loopt en praat daarover met je kind, of het nu gaat om een gemiste deadline of binnenlopen bij de verkeerde vergadering. Vertel je kids wat er is gebeurd en hoe dat voelde.

Soms geven we onze kids niet de kans om te leren verliezen en dit kan hun ontwikkeling in de weg zitten. Leer ze om hun eigen coach te zijn en slogans te bedenken die ze als handvat kunnen gebruiken: 'Ik doe mijn best en dat is genoeg', 'Ik maak 0% kans om te winnen als ik niet meedoe en een beetje kans om te winnen als ik wel meedoe.'

Beloon niet het resultaat, maar de geleverde inspanning om de druk om te winnen of de angst om te verliezen weg te nemen. Zo leren kids dat ze geprezen en beloond worden voor de moeite die ze ergens voor doen en niet voor de prestatie.

Sommige kids weten al op jonge leeftijd wat ze leuk vinden, terwijl anderen daar pas veel later in hun volwassen leven achter komen. Waar ze plezier uit halen, kan door de jaren heen veranderen, maar het is belangrijk dat je ze de ruimte en vrijheid geeft om te ontdekken wat hun een goed gevoel geeft.

Een manier om dit te doen is via sport. Dansen, voetballen, zwemmen; het kan ze allemaal blij maken, tot rust brengen of hoop geven. Maar sport werkt niet voor alle kids, en dat is waar spel uitkomst biedt om hun interesses te verkennen.

Bij sommige kids moet alles wijken voor één interesse, tot ze erop zijn uitgekeken en doorgaan naar het volgende. Andere kids proberen juist weer meer dingen tegelijk uit en verdiepen zich er geleidelijker in. Geef je kind, wat voor persoonlijkheid het ook heeft, de tijd en ruimte om veel verschillende
dingen binnens- en buitenshuis uit te proberen.

Het lichaam weerspiegelt onze emoties en vertelt ons meer tijdens het zoeken naar onze 'vonk'. Maak samen met je kind een omtrek van een lichaam en leg het verschillende scenario's voor. Bijvoorbeeld: 'Hoe zou het voelen om de laatste penalty te nemen in een bekerfinale?' Laat je kind aangeven
hoe het zich daarbij voelt op de tekening. De kans is groot dat je kind zich nerveus voelt of er zin in heeft, met een
op hol geslagen hart of vlinders in de buik. Als je je kind vraagt hoe het zich voelt bij een favoriete show,
kan het antwoord zijn dat het kind rust voelt in het lichaam.

Vraag je kind naar de dingen die het doet, naar hobby's. Wat voor gevoel geven die in het lichaam? Waarschijnlijk heeft je kind er nog nooit op zo'n manier over nagedacht. Door kids te laten nadenken over hoe iets lichamelijk voelt, worden ze zich bewuster van hun gevoel ergens bij en of ze echt een klik hebben met een bepaalde activiteit.

In sport komt er altijd een moment waarop een kind over een drempel moet stappen. Het kan veel moed vergen
van een kind om deel uit te maken van een groep of team of
zelfs om mee te doen aan een spelletje op het schoolplein. Het is niet makkelijk voor kids om de sprong te wagen
als ze denken aan alles wat er verkeerd zou kunnen gaan. Dus hoe helpen we ze de stap te zetten?

We kunnen het met onze kids hebben over de denkbeeldige bril die we de hele dag op hebben. Als ze moe en zenuwachtig zijn, kijken ze misschien naar de wereld door een sombere bril en nemen ze aan dat alles altijd fout zal gaan. De les hier is dat ze zelf een andere, vrolijkere bril op kunnen zetten.

Als je kind het moeilijk vindt om mee te doen aan spelletjes of nieuwe dingen te proberen, kun je voorstellen een andere bril op te zetten. Laat je kind eventueel de bril tekenen en je uitleggen welk effect deze verandering zou kunnen hebben op hun denkbeeld.

Door te doen alsof je kind het soort mens is dat aan dingen meedoet, zal het zichzelf op den duur ook zo gaan zien. Als je kind alleen maar hoeft te doen alsof het iemand is die aan een groep durft te vragen om mee te spelen, zal het kind zichzelf uiteindelijk
ook gaan zien als iemand die dat kan en echt doet. Die opsteker voor het zelfbeeld blijft het kind altijd bij.