Hoe het echt zit met stress en vruchtbaarheid

Iemand vertellen 'gewoon te ontspannen' en zeggen dat het allemaal wel goed komt, helpt nooit, in geen enkele situatie. Maar begrijpen hoe stress de vruchtbaarheid beïnvloedt is nog steeds belangrijk. In een onderzoek uit 2018 in het tijdschrift Dialogues in Clinical Neuroscience ontdekten onderzoekers dat het verminderen van stress inderdaad kansverhogend werkt. "Uit onderzoek blijkt hoe groot de impact is van psychologische interventies bij vrouwen die zwanger willen worden", aldus Alice Domar, PhD, hoofd empathiecoach bij Inception Fertility en universitair docent verloskunde, gynaecologie en voortplantingsgeneeskunde aan de Harvard Medical School in Boston. In decennia aan onderzoeken onder vrouwen die te maken hadden met onvruchtbaarheid, zag Domar dat vrouwen die cognitieve gedragstherapie en mindfulness-sessies volgden (zoals meditatie), drie keer meer kans hadden om zwanger te raken dan vrouwen die daar niet aan deelnamen.

Wat vaak het meest effectief is voor mensen met vruchtbaarheidsproblemen, zegt Domar, is een stressbeheersingsstrategie die bekend staat als cognitieve herstructurering. Als je negatieve gedachten steeds blijft herhalen, bijvoorbeeld dat het je eigen schuld is dat je niet zwanger wordt, adviseert Domar om die innerlijke stem uit te dagen. "Als een vrouw bijvoorbeeld zegt: 'Ik zal nooit een baby krijgen', zou ik vragen: 'Nou, als dat waar is, waarom doe je dan aan IVF en geef je al dat geld uit?'", zegt Domar. "Deze persoon heeft duidelijk hoop. Dus denk niet 'ik krijg nooit een kind', maar 'ik doe er alles aan om een kind te kunnen krijgen'." Of doe aan dankbaarheid: "Ik ben dankbaar dat ik er klaar voor ben om moeder te worden, wanneer dat ook moge zijn, op wat voor manier dan ook."

Als je schoonzus vol trots haar derde zwangerschap aankondigt terwijl jij de eerste nog niet hebt gehad, heb je mensen nodig die begrijpen waarom dit blijde nieuws bij jou tranen opwekt. "Misschien begrijpen je beste vrienden of naaste familieleden je niet per se", zegt Hutner. "Mensen bedoelen het vaak goed, ook je vrienden, maar als diezelfde vrienden wél zwanger zijn, is dat vaak lastig." Je moet op zoek naar mensen die je onvoorwaardelijk steunen. Crawford voegt eraan toe dat wanneer je zulke mensen niet binnen je netwerk of online community's kunt vinden (en zelfs wanneer je dat wel kunt), therapie je mogelijk kan helpen.

Je plast op ovulatietesten, meet je temperatuur en bent doorlopend bezig met alles wat je voelt en wat dat misschien wel (of niet) betekent. "Als je zwanger probeert te raken, ontkom je niet aan het contact met je lichaam", zegt Hutner. "Als ons lichaam niet doet wat we willen, kan dat heel pijnlijk en soms schokkend zijn. Ik moedig mijn cliënten aan om op alle mogelijke manieren hun lichaam vooral positief te blijven benaderen." Dat kan bijvoorbeeld door te blijven sporten, een massage te boeken als je daar het budget voor hebt, of regelmatig een bodyscan in te plannen of aan meditatie te doen.

Het gaat er vooral om dat je manieren vindt om je lichaam te voelen en het te geven wat het op dat moment nodig heeft. Wie weet is het tenslotte binnenkort een lichaam waarin nieuw leven groeit.