Zapytaj trenera: jak poczuć się częścią zespołu?

Trenerze,

Należę do żeńskiej licealnej drużyny pływackiej, która jest naprawdę dobra. Wygrałyśmy wiele drużynowych turniejów, ale podczas indywidualnych zawodów rywalizujemy ze sobą nawzajem. Pływaczki z zespołu to jedne z moich najlepszych przyjaciółek, ale gdy wchodzimy do basenu, chcę po prostu pokonać każdą z nich. Mam taką obsesję na punkcie bycia najlepszą, że zaczynam przedkładać swoje wyniki nad zespół. Stosuję różne gierki, aby wytrącić pozostałe pływaczki z równowagi, nie dzielę się informacjami na temat moich przygotowań poza basenem: nie mówię, co jem, kiedy wykonuję dodatkowe ćwiczenia, ani ile śpię. Wiem, że to samolubne, i fatalnie się z tym czuję. Takie nastawienie zaczyna też negatywnie odbijać się na moich wynikach. Czy mogę „grać” zespołowo, a jednocześnie być najlepszą pływaczką w drużynie?

Skupiająca się na sobie
16-letnia pływaczka

Pewnie znasz hasło „zespół na pierwszym miejscu”. Być może każdy dookoła Ciebie właśnie je powtarza, chociaż nie ma niczego złego w zapotrzebowaniu na indywidualne treningi i rywalizację. Zapewniam Cię jednak, że trenując w grupie, również możesz zdobyć umiejętności, które przydadzą Ci się, gdy nadejdzie czas, aby pokazać innym, że jesteś najlepsza.

Gdybyś odwiedziła jeden z moich obozów biegowych, zobaczyłabyś sportowców biegających w grupach – zawsze trenujemy jednak ze świadomością, że grupa składa się z jednostek. Właśnie dlatego, gdy przyjmuję nowego sportowca, w pierwszej kolejności staram się go poznać jako osobę: pytam o sportowe mocne strony, o jego edukację i o to, co go motywuje do rywalizacji. Dzięki temu mogę dopasować swój styl trenowania tak, aby pomóc każdemu z moich biegaczy wyznaczać sobie cele i je osiągać.

Odkryłem, że sportowcy osiągają swoje indywidualne cele z większą regularnością, gdy dążą do nich jako zespół. W przypadku biegania, jeśli sportowiec chce poprawić swoją wytrzymałość i kontrolę, trenowanie z czterema lub pięcioma innymi biegaczami może mu w tym pomóc. Gdy jednostka trzyma się grupy, zamiast cały czas starać się być na jej czele, uczy się, jak zachowywać więcej energii, rywalizować przez dłuższy czas i zmieniać tempo, gdy jest to konieczne.

Wygląda na to, że chcesz pokonać każdego, zarówno gdy ćwiczysz, jak i wtedy, gdy bierzesz udział w zawodach. Takie podejście nie jest pomocne w żadnej z tych sytuacji.

Powiedzmy, że jeden z moich biegaczy biega 5000 m w 13 minut i 30 sekund. Powiedzmy, że startuje w biegu, w którym 20 procent zawodników biega poniżej 13 minut. Powinien martwić się tymi 20 procentami? Nie, powinien realistycznie skupić się na poprawieniu własnego czasu do 13 minut i 20 sekund. Gdy dostosowujesz swoje cele do innych osób, możesz wymagać od siebie za wiele i zbyt szybko – tym samym ryzykujesz, że odniesiesz kontuzję, zniechęcisz się lub natrafisz na blokadę mentalną.

Natomiast gdy skupiasz się na tym, co Ty potrafisz zrobić, zdejmujesz z siebie część presji. Nawet podczas wymagających zawodów możesz powiedzieć sobie: „To dla mnie szansa, aby pokonać swoje ograniczenia i stać się lepszą pływaczką”. Może wkrótce zdasz sobie sprawę z tego, że nie musisz być lepsza od wszystkich. Wystarczy, że będziesz lepsza niż poprzedniego dnia. Dzięki temu mentalnemu komfortowi może uda Ci się cieszyć również sukcesami koleżanek z zespołu.

Przygodę z trenowaniem zacząłem, gdy jeszcze biegałem zawodowo. Czasami trenowałem zawodników, z którymi mierzyłem się podczas zawodów. Jednym z nich był Bernard Barmasai, który w 1997 roku pobił rekord świata w biegu z przeszkodami. Co ciekawe, podczas tego samego biegu ustanowiłem swój osobisty rekord.

Czy zazdrościłem Bernardowi jego złotego medalu? Ani trochę. Czułem się częścią jego sukcesu, więc pod względem emocjonalnym dzieliłem z nim tę nagrodę. Byłem również niezwykle dumny z mojego indywidualnego wyniku, ponieważ wiedziałem, że dałem z siebie wszystko. Uwierz mi, jeśli skupisz się na tym, aby w pełni wykorzystać swój potencjał, będziesz czuła satysfakcję niezależnie od rezultatu.

Pamiętaj, nie musisz przez cały czas dopasowywać się do innych. Czasami odrobina „samolubności” może pomóc Ci w rozwoju. Jeśli czujesz, że za rzadko masz szansę trenowania indywidualnie, powinnaś porozmawiać o tym ze swoją trenerką.

Byłem w podobnej sytuacji na studiach, gdy należałem do drużyny trenującej biegi przełajowe. Nasz poranny trening grupowy kończył się tuż przed pierwszymi zajęciami i było to dla nas po prostu za dużo. Całym zespołem poszliśmy do trenera i powiedzieliśmy mu, że wolelibyśmy ćwiczyć indywidualnie. Na początku miał wątpliwości, ale obiecaliśmy mu, że będziemy w formie, gdy nadejdzie czas. Dzięki wielkiej indywidualnej pracy byliśmy tamtego roku w stanie pokonać wszystkich – jako zespół.

Sama widzisz, trening z drużyną może pomóc Ci jako jednostce, a indywidualny trening może pomóc całemu zespołowi. Bez względu na to, na czym się skupisz w dłuższej perspektywie, staraj się współzawodniczyć przede wszystkim ze sobą. A gdy wygrają też koleżanki z Twojego zespołu? Będziesz miała po prostu więcej okazji do świętowania.

Trener Sang