Co jeść, aby wyglądać i czuć się świetnie

Coaching

Ostatnia aktualizacja: 10 sierpnia 2021

Czas czytania: 8 min

Nike Training

Co jeść, aby wyglądać i czuć się świetnie

Wypróbuj ten niezwykle prosty system w 100% dopasowany do tego, co i jak lubisz jeść.

Na myśl o zdrowym jedzeniu do głowy przychodzą nam rygorystyczne diety. Te z gatunku: „nie jedz tego!” i „zjedz to!”. Bardzo często diety te kładą nacisk na makroelementy (precyzyjnie określają proporcje między tłuszczem i białkiem a węglowodanami) lub ograniczają się do konkretnej grupy produktów (jak najwięcej warzyw, jak najmniej produktów zbożowych).

„Te preskryptywne i rygorystyczne diety nie są z natury złe. Skupiają się jednak na ogóle ludzi, a nie na konkretnej osobie” – mówi Brian St. Pierre, trener w Precision Nutrition, firmie zajmującej się opracowywaniem kompleksowych programów zarówno dla amatorów, jak i profesjonalnych sportowców. „Diety oparte na konkretnych wytycznych sprawdzają się w przypadku niektórych osób, ale nie wszystkich” – dodaje St. Pierre. Razem z innymi ekspertami w Precision Nutrition jest on zwolennikiem innego, bardziej indywidualnego podejścia – systemu „czerwony-żółty-zielony”.

Czerwony symbolizuje potrawy, przed zjedzeniem których należy się zastanowić – ciężko ich sobie odmówić, ale gdy je zjesz, czujesz się źle fizycznie lub psychicznie. Żółty to potrawy, które jesz tylko w konkretnych sytuacjach, np. gdy świętujesz lub jesteś na wakacjach. Zielony to natomiast potrawy, które jesz niezależnie od sytuacji i zawsze czujesz się po nich dobrze.

„W przypadku każdej osoby za poszczególnymi kolorami kryją się inne potrawy” – mówi Krista Scott-Dixon, dyrektorka programowa w Precision Nutrition i edukatorka żywieniowa z 20-letnim doświadczeniem. „Mam w zamrażarce lody. Są tam od sześciu miesięcy, ale nie kusi mnie, aby je zjeść. Ktoś inny mógłby jednak mieć na nie tak wielką ochotę, że nie byłby w stanie się kontrolować, wiedząc, że tam są. Sam fakt, że znajdują się w domu, sprawiłby, że w ciągu pięciu minut zostałyby zjedzone, a ta osoba czułaby się winna. Tu zapala się czerwone światło”.

„Celem jest stopniowy postęp – więcej zielonego, mniej żółtego i czerwonego”.

Nike Training

Aby przypisać potrawom kolory – czerwony, żółty i zielony – pomyśl, jakie rzeczy jesz najczęściej – na śniadanie, obiad i kolację, a także między tymi posiłkami – i oznacz je odpowiednim kolorem. Założenie jest proste: jeść więcej potraw, które sprawiają, że czujesz się dobrze, mniej tych, po których czujesz się źle. Musisz też wiedzieć, że nie ma idealnej lub wskazanej liczby potraw z określonym kolorem. Celem jest stopniowy postęp – więcej zielonego, mniej żółtego i czerwonego.

Nie martw się, jeśli uwielbiasz ciasteczka i frytki, ale wiesz, że to dla Ciebie czysta czerwień. Nikt nie oczekuje, że całkowicie z nich zrezygnujesz. „Kompletny brak »czerwonych« potraw w diecie dotyczy tylko profesjonalnych sportowców lub osób, które zarabiają na tym, jak wyglądają” – mówi St. Pierre. „W przypadku reszty z nas dbanie o zdrowie, dobrą formę i siłę nie oznacza, że od czasu do czasu nie możemy sobie pozwolić na chwilę zapomnienia”.

St. Pierre i Scott-Dixon korzystali z metody „czerwony-żółty-zielony” z setkami klientów Precision Nutrition, dzięki czemu wiedzą, że przynosi ona mnóstwo korzyści. Ludzie czują się dzięki niej silniejsi. To Ty decydujesz, do jakiej kategorii trafi dana potrawa. Nikt nie mówi Ci, czego nie możesz, a co musisz jeść, aby dbać o zdrowie. „Dzięki temu można się wiele o sobie dowiedzieć – np. jakie są moje potrzeby żywieniowe lub co ma na mnie najlepszy wpływ” – tłumaczy St. Pierre. Choć podświadomie to wiemy, rzadko zastanawiamy się, dzięki jakiemu jedzeniu czujemy się najlepiej. „Odżywianie opuszcza tym samym sferę abstrakcyjnych, magicznych przepisów na superpotrawy i wraca do prawdziwego życia – Twojego życia” – wyjaśnia Scott-Dixon.

„Wiele osób nie zdaje sobie sprawy, że większość żywieniowych rekomendacji jest oparta na badaniach, które uśredniają wyniki, tak aby odnosiły się do jak największej liczby osób. Mimo że najczęściej produkty pełnoziarniste mają dobry wpływ na nasze ciało, nie dotyczy to osób z celiakią, którzy źle reagują na zakwas chlebowy. Jeśli jesteś osobą, która nie powinna jeść konkretnej grupy produktów – zbożowych, warzyw kapustnych, orzechów lub nasion – a są one uwzględnione w diecie, staje się ona dla Ciebie bezużyteczna” – stwierdza St. Pierre.

„Gdy Twoje ciało się zmienia, ewoluuje i staje się coraz zdrowsze, zmienia się także sposób, w jaki kategoryzujesz jedzenie”.

Nike Training

„Gdy Twoje ciało się zmienia, ewoluuje i staje się coraz zdrowsze, zmienia się także sposób, w jaki kategoryzujesz jedzenie. To kolejna kwestia, która sprawia, że koncepcja »czerwony-żółty-zielony« pozwala na elastyczność i personalizację, które są niemożliwe w przypadku diet opartych na rekomendacjach” – zauważa St. Pierre.

Kluczowym elementem jest rozwaga. Niezależnie, do jakiej kategorii należy dana potrawa, przed przystąpieniem do jedzenia warto pomyśleć i zadać sobie pytanie: „Czemu to jem?”. Takie podejście pomoże Ci w sytuacjach, gdy do wyboru masz tylko „czerwone” potrawy. „Nadal możesz je jeść” – zapewnia. Ważne, żeby powiedzieć sobie: „Świadomie decyduję się na zjedzenie tych czipsów i ciasteczek. Będę jeść powoli, czerpać z tego radość i przestanę, gdy uznam, że wystarczy”.

Właśnie takie podejście sprawia, że system „czerwony-żółty-zielony” jest możliwy do stosowania. Nie ma w nim listy rzeczy, których nie wolno jeść, nie rezygnujesz też z konkretnej grupy produktów, co według St. Pierre’a i Scott-Dixon sprawia, że ma się na nie jeszcze większą ochotę. Zamiast tego Ty ustalasz zasady, a dzięki każdej przemyślanej decyzji czujesz się i wyglądasz lepiej.

Zrób z tego nawyk: wykształć w sobie nawyk jedzenia większej liczby potraw z „zielonej” kategorii i połącz to zachowanie z przyzwyczajeniem, które już masz, np. popołudniową przekąską. Gdy po nią sięgasz, zadaj sobie pytanie o to, jaki ma dla Ciebie kolor. Nie zapomnij sobie pogratulować za każdym razem, gdy odpowiesz na to pytanie – w ten sposób utrwalasz w sobie ten nawyk.