Ο επαναπροσδιορισμός του φαγητού της παρηγοριάς

Για πολλούς από εμάς, το φαγητό στο οικογενειακό χριστουγεννιάτικο τραπέζι μάς ενθουσιάζει περισσότερο από τα ίδια τα δώρα κάτω από το δέντρο. Τα ντολμαδάκια της γιαγιάς, ένα τραπέζι γεμάτο μπισκότα, πουτίγκες και πίτες από τα χεράκια κάθε θείας και ξαδέλφης. Και ενώ η ανάμνηση όλων αυτών των λιχουδιών σε γεμίζει ευχαρίστηση, το σώμα σου μπορεί να έχει διαφορετική άποψη.

Αυτό είναι το θέμα με το φαγητό της παρηγοριάς: υποτίθεται ότι πρέπει να σε κάνει να νιώθεις όμορφα. Συχνά, όμως, το αποτέλεσμα είναι φούσκωμα, κακή διάθεση και, κάποιες φορές, ενοχές.

Σύμφωνα με την Kristin Olenik, πιστοποιημένη σύμβουλο υγείας και ιδρύτρια του Kristin Olenik Wellness στο Λος Άντζελες, φαγητά της παρηγοριάς είναι όλες οι γλυκές, αλμυρές και λιπαρές τροφές που συσχετίζουμε με θετικά συναισθήματα και εμπειρίες, όπως οι γιορτές με φίλους ή την οικογένεια. Τα πατατάκια και τα ντιπ θα μπορούσαν επίσης να μετράνε, επειδή τα απολάμβανες με τους συμφοιτητές σου ενώ παρακολουθούσες τον αγώνα, ενώ το ίδιο ισχύει και για το σουβλάκι με γύρο, επειδή το λάτρευες ως παιδί ή για την τούρτα, επειδή την έχεις συνδέσει με τα γενέθλια.

"Η κατανάλωση φαγητών παρηγοριάς μπορεί να μας κάνει να νιώσουμε λίγο καλύτερα όταν είμαστε αγχωμένοι, να μας γεμίσει ασφάλεια όταν νιώθουμε μοναξιά και να διεγείρει όμορφες αναμνήσεις όταν νιώθουμε νοσταλγία", λέει ο Shahram Heshmat, PhD, συγγραφέας του βιβλίου "Eating Behavior and Obesity". Η συναισθηματική κατανάλωση φαγητού, αν και πολύ συχνή, όταν συμβαίνει υπερβολικά συχνά, μπορεί να οδηγήσει σε αρνητικές συνέπειες για το σώμα και το μυαλό, λέει η Dana Gruber, PhD, κλινική ψυχολόγος στο Ochsner Medical Center της Νέας Ορλεάνης.

Το άλλο πρόβλημα, φυσικά, είναι ότι τα συστατικά που προσδίδουν γλυκιά, αλμυρή και λιπαρή γεύση (μεταξύ άλλων, ζάχαρη, αλάτι, κρέμα, τυρί και βούτυρο) σε ένα τρόφιμο τείνουν να είναι βλαβερά σε μεγάλες ποσότητες, λέει η Olenik. Ας είμαστε ειλικρινείς: πόσο συχνά πήγες στο γυμναστήριο, σε ένα ραντεβού ή επέστρεψες στη δουλειά σου έπειτα από ένα ντόνατ ή ένα τεράστιο μπουρίτο που σε έκανε να νιώσεις όμορφα;

Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν μπορείς να καταναλώνεις τροφές πλούσιες σε λιπαρά, απλώς σημαίνει ότι θα πρέπει να υιοθετήσεις μια πιο υγιεινή προσέγγιση απέναντι σε αυτό. Το πρώτο βήμα είναι να εξασκηθείς στη συνειδητή κατανάλωση τροφίμων ή "να επιβραδύνεις τους ρυθμούς που τρως και να εστιάζεις στην απόλαυση που σου προκαλούν, ώστε να νιώθεις ικανοποίηση με μικρότερες ποσότητες", λέει η Gruber. Το δεύτερο βήμα είναι να βρεις την ισορροπία: όταν καταφέρεις να απολαμβάνεις κάθε μπουκιά του διάσημου παγωτού του μπαμπά χωρίς να το παρακάνεις, θα έχεις επαναπροσδιορίσει την έννοια του φαγητού της παρηγοριάς. Δες πώς γίνεται.

1. Μάθε τι σημαίνει πραγματικά να νιώθεις όμορφα.
Η άνεση είναι περισσότερο μια κατάσταση του σώματος μετά, και όχι ενώ τρως, λέει η Krista Scott-Dixon, PhD, διευθύντρια προγράμματος της Precision Nutrition. "Θα πρέπει να βρίσκεσαι σε μια κατάσταση ήρεμης και διαρκούς εγρήγορσης και όχι σε μια προσωρινή κατάσταση νωθρότητας, ή "κώματος από το φαγητό" ή σε μια κατάσταση υπερδιέγερσης", αναφέρει. Πρέπει να νιώθεις σαν να κάθεσαι στο μπαλκόνι σου ένα κυριακάτικο πρωινό, με ένα φλιτζάνι καφέ, όχι λήθαργο ή νευρικότητα.

Για να βρεις τροφές που σε κάνουν να νιώθεις πραγματικά καλά, παρατήρησε το σώμα σου αμέσως μετά το φαγητό, μία ώρα αργότερα (ενώ το σώμα σου ξεκινάει την πέψη), το επόμενο πρωί και δύο ημέρες μετά, προτείνει η Scott-Dixon. Η δυσφορία λόγω κορεσμού και το πρήξιμο στο στομάχι μπορεί να φανούν άμεσα, ωστόσο άλλα ανησυχητικά συμπτώματα, όπως το αυξημένο φούσκωμα και γαστρεντερολογικά προβλήματα ή κόπωση μπορεί να εμφανιστούν μετά από 12 με 24 ώρες, εξηγεί. Αυτά τα συμπτώματα μαρτυρούν ότι πρέπει να αποφεύγεις τα συγκεκριμένα φαγητά της παρηγοριάς.

2. Προτίμησε τροφές που είναι πλούσιες σε πολλά στοιχεία και όχι μόνο σε ένα.
Αντί να επιλέξεις λιχουδιές που είναι πλούσιες σε κορεσμένα ή τρανς λιπαρά, περιέχουν κενές θερμίδες ή είναι γεμάτες με πρόσθετα σάκχαρα, προτίμησε τροφές με καλύτερο διατροφικό προφίλ. Για παράδειγμα, μπορείς να αντικαταστήσεις το βούτυρο με αβοκάντο, για να επιτύχεις έναν πιο υγιεινό τύπο λιπαρών με παρόμοια κρεμώδη υφή. Ή, δοκίμασε ένα "τυρί" πλούσιο σε αντιοξειδωτικά, από αμύγδαλα και κάσιους, λέει η Olenik. Τέλος, προτίμησε τα φρούτα (όπως τα μούρα και οι χουρμάδες) αντί της κατεργασμένης ζάχαρης, όπου αυτό είναι δυνατό. Οι μη επεξεργασμένες τροφές που είναι πλούσιες σε θρεπτικά στοιχεία (φρούτα, λαχανικά, δημητριακά ολικής άλεσης κ.λπ.) θα σε βοηθήσουν να νιώσεις σωματική αλλά και πνευματική ευεξία, αναφέρει η Olenik.

3. Πρόσεχε το έντερό σου.
Οι ειδικοί το ονομάζουν "η σύνδεση εγκεφάλου-εντέρου": τα βακτήρια στο γαστρεντερικό σύστημα, δηλαδή στο έντερό σου, στέλνουν σήματα στο κεντρικό νευρικό σου σύστημα. Γι' αυτόν τον λόγο, σύμφωνα με έρευνες, η κατανάλωση ανθυγιεινών τροφών μπορεί να αποσυντονίσει τα βακτήρια και να σε κάνει να νιώθεις περισσότερο άγχος ή λύπη από ό,τι συνήθως. Από την άλλη πλευρά, η κατανάλωση τροφών που προάγουν τα καλά βακτήρια στο έντερό σου, όπως τα πλούσια σε φυτικές ίνες δημητριακά ολικής άλεσης και οι φακές, τα λιπαρά που είναι πλούσια σε ω-3 (καρύδια, λιναρόσπορος ή σπόροι τσία) και τα προϊόντα ζύμωσης (κεφίρ, ξινολάχανο ή κίμτσι), μπορεί να ωφελήσει το σώμα και το μυαλό σου, αναφέρει η Olenik. Αυτό συμβαίνει επειδή η διατροφή αυτού του είδους και, ενδεχομένως, ακόμα και η καθημερινή λήψη προβιοτικών, μπορεί να σε βοηθήσει να εξισορροπήσεις τα βακτήρια του εντέρου, ώστε να νιώθεις καλά, σωματικά και πνευματικά, λέει η Olenik.

Αν ακολουθήσεις αυτές τις συμβουλές, θα μπορείς να βρεις ένα νέο είδος παρηγοριάς στο γιορτινό τραπέζι, εκείνο που προέρχεται από το γεγονός ότι προστατεύεις το μέλλον σου.