ช่วยเด็กๆ ให้ตกหลุมรักการออกกำลังกาย

ถ้าหากคุณมีเด็กๆ ช่วงอายุตั้งแต่ 2 ขวบไปจนถึง 17 ปีที่ไม่ขยับตัวมากเท่าที่คุณอยากให้เป็น ก่อนอื่นเลย เราก็ต้องขอต้อนรับเข้ากลุ่มคนกลุ้มเรื่องเดียวกัน ต่อมาก็คือต้องบอกว่าคุณไม่ได้ผิดอะไรเลย พูดออกมาดังๆ ได้เลยว่า “ไม่ใช่ความผิดของฉัน”

ชีวิตติดหน้าจอนั้นทำให้อะไรๆ ดูเป็นเรื่องง่าย แต่ก็ทำให้เรานั่งๆ นอนๆ มากกว่าที่เคยอีกด้วย Adam Rosante เผย เขาเป็นผู้เชี่ยวชาญด้านการเสริมสร้างความแข็งแรงที่ทำงานกับเด็ก โดยในช่วง 20 ปีที่ผ่านมานี้โรงเรียนต่างก็พากันลดชั่วโมงพักและคาบพละลง อีกทั้งการระบาดใหญ่ทั่วโลกก็ทำให้เพิ่มกิจกรรมออนไลน์ขึ้นด้วย ขณะเดียวกันก็หยุดกิจกรรมกลุ่มแบบเจอตัวกันจริงไว้ชั่วคราว ซึ่งเป็นกิจกรรมการเคลื่อนไหวที่เด็กๆ อยากทำมากที่สุด Rosante เสริม

หากการเล่นเกมและดูคลิปวิดีโอเป็นกีฬาโอลิมปิก เด็กๆ คงเป็นนักกีฬาเหรียญทอง “เวลาที่ใช้อยู่หน้าจออาจทำให้เราหลั่งโดพามีนจำนวนมากออกมาจากสมอง” Lisa Jo Gagliardi กล่าว เธอคืออดีตผู้ดำเนินงานด้านสุขภาพในโรงเรียนระดับภูมิภาคในรัฐมิชิแกน และเป็นผู้ก่อตั้งบริษัทที่ปรึกษา LJ Gagliardi: Building a Whole Child Toolbox โดพามีนคือสารสื่อประสาทที่ทำหน้าที่เกี่ยวกับระบบการรับรู้ถึงความเพลิดเพลินและการให้รางวัลของร่างกาย และเป็นเหตุผลหนึ่งที่ทำให้การเดินหนีจากหน้าจอเป็นเรื่องยาก ซึ่งอาจเป็นความรู้สึกที่เหมือนกับการเสพติด Gagliardi กล่าว

แต่เรื่องหนึ่งที่ทำให้โล่งใจไปอีกเปลาะคือ กิจกรรมทางกายภาพก็ช่วยหลั่งโดพามีนได้ ข้อแตกต่างอย่างเดียวก็คือการเคลื่อนไหวใช้แรงมากกว่า เด็กๆ ต้องเปลี่ยนเสื้อผ้าเป็นชุดเล่น/ชุดกีฬา ผลักดันตัวเองให้ไล่ตามเพื่อนหรือลูกบอล และอาจจะต้องอาบน้ำหลังจากนั้น แทนที่มือจะถือรีโมทแล้วทิ้งตัวลงบนโซฟา อาการนั่งๆ นอนๆ เล่นฆ่าเวลาอาจใช้แรงน้อยกว่า แต่ไม่ได้หมายความว่าจะสนุกกว่า โดย Rebecca Hasson, PhD ผู้นำการวิจัยและรองศาสตราจารย์ภาควิชาวิทยาศาสตร์การเคลื่อนไหวที่ University of Michigan ได้ทำการวิจัยเปรียบเทียบการพักทำกิจกรรม 2 นาทีกับการอยู่หน้าจอ iPad เป็นเวลา 2 นาที พบว่าอันที่จริงแล้วเด็กๆ ชอบทำกิจกรรมมากกว่าเล่นวิดีโอเกมด้วยซ้ำไป

เด็กๆ แค่ต้องการโอกาสและการส่งเสริมให้เล่นและออกกำลังกายมากขึ้นเท่านั้นเอง Gagliardi บอกว่ายิ่งได้ทำสิ่งเหล่านี้มากเท่าไหร่ “สมองของเด็กก็ยิ่งจดจำผลจากความรู้สึกดีๆ ที่เกิดขึ้นได้เป็นอย่างดี”

เราไม่ได้จะทำให้คุณตกใจหรืออะไรแบบนั้นนะ แต่จะบอกว่าตัวอย่างที่คุณสร้างขึ้นจะเป็นตัวเสริมหรือทำลายความสัมพันธ์ที่เด็กๆ จะมีต่อการเคลื่อนไหวต่อไปอีกหลายปีข้างหน้า Diana Cutaia กล่าว เธอเป็นผู้ก่อตั้ง Coaching Peace Consulting และเป็นผู้ที่ทำงานกับทีมที่ดูแลด้านผลกระทบต่อสังคมและชุมชนของ Nike รวมทั้งเขตโรงเรียนหลายเขต “ทุกครั้งที่คุณพูดคุยเกี่ยวกับกิจกรรม แม้จะเป็นแค่การเทรนนิ่งของคุณเอง นั่นเป็นโอกาสสำหรับเด็กๆ ที่จะรู้สึกตื่นเต้นกับเรื่องนี้ หรือรู้สึกไม่ชอบการออกกำลังกายไปเลย” เธอบอก นั่นเป็นเพราะเด็กๆ มีแนวโน้มที่จะพัฒนาความคิดเห็นตามคำพูดและการกระทำของผู้ที่อยู่รอบตัว ซึ่งเริ่มต้นจากพ่อแม่ตัวเอง

ในการทำให้ชีวิตของพ่อ/แม่ง่ายขึ้น เรามาดูภาพรวมของสิ่งที่ต้องทำ และสิ่งที่ห้ามทำกันเลย

เมื่อใดก็ตามที่คุณเตรียมตัวจะไปหรือว่ากลับมาจากการออกกำลังกาย ให้ใช้คำพูดที่วาดภาพกิจกรรมทางกายภาพให้เป็นสิ่งที่นำความสุขมาให้คุณ Cutaia บอก อย่างการเล่าว่าการจ๊อกกิ้งตอนเช้าทำให้คุณสดชื่น หรือการยกน้ำหนักทำให้คุณรู้สึกแข็งแรง แล้วเด็กๆ ก็อาจจะอยากสัมผัสประสบการณ์ความรู้สึกดีๆ จากการออกกำลังกายแบบคุณบ้าง Hasson อธิบาย

หากเด็กๆ รู้สึกกดดันและรู้สึกว่าตัวเองไม่ได้เป็นคนเลือกว่าจะออกกำลังกายหรือไม่ พวกเขาก็อาจจะต่อต้านการเคลื่อนไหวไปเลย ตามข้อมูลจากผลการวิจัยใน Medicine & Science in Sports & Exercise การไม่ให้เด็กๆ ได้ตัดสินใจเองจะเป็นการสกัดกั้นจินตนาการของเด็กๆ พวกเขาจะมองไม่เห็นภาพตัวเองไปออกกำลังกายจริงๆ ดังนั้นให้ชวนเด็กๆ ทำกิจกรรมเคลื่อนไหว 1 ชั่วโมงทุกวัน (ซึ่งตามที่ Centers for Disease Control and Prevention กล่าวไว้ว่าอันที่จริงเด็กในช่วงอายุ 6-17 ปีได้ทำในจำนวนที่น้อยกว่า 25% เสียอีก)

แม้ไม่มีวิธีเดียวที่ใช้ได้กับทุกคน แต่เราก็มีคำแนะนำที่เป็นสากลบางส่วนที่ช่วยกระตุ้นให้เด็กๆ เคลื่อนไหวมากขึ้น เคลื่อนไหวได้ดีขึ้น และพัฒนาไลฟ์สไตล์ที่มีสุขภาพดีอย่างยั่งยืน หากคุณมีปัญหากับการจัดเวลา ทรัพยากร หรือพลังเพื่อทำให้สิ่งต่างๆ ด้านล่างเกิดขึ้น Rosante ก็เสนอว่าให้จัดวันเล่นสนุกกับเพื่อนบ้าน หรือเพื่อนๆ คุณจะได้ผลัดกันพึ่งพาอาศัยกันได้

เพราะว่าเด็กน้อยยังไม่ค่อยมีทักษะในการเคลื่อนไหว พวกเขาจึงใช้ข้อมูลจากการสัมผัส ซึ่งก็คือสิ่งที่เห็น ได้ยิน สัมผัส ได้กลิ่น และรับรสชาติในการเรียนรู้ที่จะเคลื่อนไหวไปรอบๆ Hasson กล่าว ซึ่งเป็นเหตุผลว่าทำไมเวลาทำกิจกรรม คุณควรเน้นการพัฒนาทักษะการเคลื่อนไหวของกล้ามเนื้อ เช่น การเดิน วิ่ง เตะ ขว้าง และปีนป่าย เธอกล่าว และทำให้รู้สึกเหมือนเป็นเกม ลองให้เด็กโยนบีนแบ็กหรือเล่นวิ่งไล่จับเพื่อสร้างพื้นฐานการเคลื่อนไหว

ระดับสมาธิของเด็กวัยนี้ยังค่อนข้างสั้น แค่ราวๆ 2-3 นาทีต่อขวบปี Hasson กล่าว แต่ก็โชคดีที่เด็กๆ ในวัยนี้มีโหมดการเคลื่อนไหวซ้ำๆ เป็นรอบโดยธรรมชาติ เธอกล่าว การสร้างกิจกรรมที่สนุกจึงรวมถึงการเคลื่อนไหวที่เร็วและแบ่งเป็นช่วง อย่างการแข่งเต้นแบบปุบปับ หรือวิ่งผลัดสั้นๆ

ในด้านทักษะ ให้เน้นที่การเคลื่อนไหวที่ประสานกัน “เล่นคานทรงตัว ไม่ว่าจะคานจริงหรือคานสมมติ ก็เป็นกิจกรรมที่ยอดเยี่ยม” Rosante กล่าว ซึ่งเขาชอบให้เด็กเล่นเกมข้ามทะเลลาวา โดยให้เด็กเดินตามคาน หรือเส้นที่ขีดไว้ หยิบลูกบอลแล้วเดินกลับ โดยให้จินตนาการไปด้วยว่ามีลาวาไหลอยู่ใต้พื้นและข้างๆ ตัว ไม่ว่าคุณจะเลือกแบบไหนก็ขอให้สั้นเข้าไว้ (อย่าลืมเรื่องระดับสมาธิ)

เมื่อเด็กๆ เข้าสู่ประถมปลาย โดยเฉพาะช่วงป.5 และป.6 ผลการวิจัยแสดงให้เห็นว่ากิจกรรมทางกายภาพโดยทั่วไปตกลงมาถึง 50% ซึ่งมีแนวโน้มว่าเกิดขึ้นจากไม่มีคาบพักแล้ว และเด็กที่เชื่อว่ากิจกรรมทางกายภาพไม่ใช่สิ่งที่ตัวเองถนัดก็เริ่มถอนตัวออกไป อีกทั้งเมื่อเข้าสู่ช่วงเริ่มต้นวัยรุ่นและปีแรกในการเป็นวัยรุ่น ทุกอย่างที่ทำก็ขึ้นอยู่กับเพื่อนๆ ซึ่งแน่นอนว่าส่วนมากต้องเป็นพวกมือถือ

พลิกการเข้าสังคมของเด็กๆ อย่างที่ว่าไปให้กลายเป็นโอกาสของคุณ Rosante กล่าว วางแผนกิจกรรมเตะบอลหรือเล่นบาสกับกลุ่มเพื่อน ออกแบบด่านสิ่งกีดขวางให้เล่นเป็นทีมในสนามของคุณ หรือถ้าเด็กๆ ติดดู iPad เช่นภาพยนตร์ Harry Potter ก็ทำโลกเวทมนตร์ให้กลายเป็นจริงด้วยการเล่นควิดดิตช์ในแบบคุณที่กลางแจ้ง Rosante แนะนำ

วัยรุ่นส่วนใหญ่ไม่ชอบให้ใครมาสั่งทำนู่นทำนี่ และมีแนวโน้มที่จะตื่นเต้นกับเกมง่ายๆ น้อยกว่าเด็กที่อายุน้อยกว่า Rosante กล่าว นั่นเป็นโอกาสของกีฬาหลังบ้าน การวิ่งแข่งระหว่างครอบครัวและเพื่อนบ้าน และงานอดิเรกอย่างเต้นหรือคาราเต้จะได้เข้ามามีบทบาท หาสิ่งที่เด็กๆ ชอบจริงๆ ให้เจอ และหาวิธีที่คุณจะเปลี่ยนให้เป็นการเคลื่อนไหวที่สนุกและสร้างความบันเทิงได้ดีที่สุด ไม่ว่าจะเป็นการพาไปเรียน หรือเล่นกันเองนอกบ้าน เขาบอก

ไม่มีคำว่าสายเกินไปที่จะให้เด็กๆ มีส่วนร่วมในกิจกรรมนอกห้องเรียน ดังนั้น ถ้าพวกเขานับถือ LeBron เป็นไอดอล หรืออยากย้อมผมเหมือน Megan Rapinoe ก็ส่งเสริมให้พวกเขาได้ลองเล่นกีฬาเหมือนนักกีฬาเหล่านั้นดู Rosante แนะ ถ้าพวกเขาต่อต้านไอเดียนั้น หรือการจะหาช่องทางเล่นกีฬาแบบเดียวกันไม่ใช่เรื่องง่าย ให้ลองหาสักสิ่งหนึ่งที่ทำได้เลยในวันนี้เพื่อช่วยให้เด็กๆ ได้บ่มเพาะความรักที่เกี่ยวข้องกับการเคลื่อนไหว เขาเสริม อาจจะเป็นการซื้อตาข่ายประตูที่ใช้แล้วหรือขอให้เด็กๆ สอนท่าเต้นโปรดจาก TikTok ให้คุณ (ถึงจะยังใช้หน้าจอ แต่ก็ได้เคลื่อนไหวนะ Hasson อธิบาย… เจ้าเล่ห์จริงๆ)

หวังเป็นอย่างยิ่งว่าพอลองผิดลองถูกสักเล็กน้อย คุณก็จะได้เปลี่ยนมาเข้ากลุ่มใหม่ที่เรียกว่าชมรมพ่อแม่ที่ภูมิใจในตัวเด็กๆ สุขภาพดีที่แอ็คทีฟ