HET VERHAAL ACHTER HET DESIGN

In 1993 kondige Michael Jordan aan dat hij de basketbalwereld zou verlaten. Dat de bekendste speler van het spel op het hoogtepunt van zijn carrière een stap opzij deed, riep veel vragen op. Eén hiervan was wat er met zijn schoenenlijn zou gebeuren. Veel mensen dachten dat de Air Jordan geen doorgang zou vinden, maar anderen - onder wie designer Tinker Hatfield die al sinds de Air Jordan III aan de lijn werkte - geloofden er nog steeds in.

Sommigen vonden dat de schoenenlijn zou moeten stoppen met de Air Jordan X, maar Hatfield was van mening dat het zonder Michael op het basketbalveld ook zou lukken. "Ik had de indruk dat hij de sport al naar een hoger niveau had getild voor het publiek, dus het maakte niet uit of hij speelde of niet," legde Hatfield uit. Net als veel creatievelingen en innovatoren volgde Hatfield hierin zijn gevoel en begon hij aan wat later een echt icoon zou worden: de elfde Air Jordan.

Het paste bij zijn competitiedrang dat het een van de meest innovatieve basketbalschoenen ooit zou worden. "Ik ben soms net een sporter die wil winnen. Dus ik nam het stokje over en heb extra goed nagedacht over het ontwerp, meer technologie en meer innovatie voor de Jordan XI - meer dan in mijn hele carrière bij Nike. Daarom is deze schoen met veel dingen de eerste in zijn soort," vertelde hij. "Ik had toch die drang om te bewijzen dat we geweldige designs kunnen afleveren ondanks het feit dat Michael niet meer speelt, en ik wilde bewijzen dat innovatie verkoopt."

De schoen is de eerste in het gebruik van een koolstofvezelplaat over de hele lengte van schoen, speciaal ontwikkeld voor de XI. Hatfield bekeek hiervoor opnames van atleten die op volle snelheid sportten en ontdekte dat sommige basketbalschoenen te flexibel waren, waardoor zelfs topsporters te ver doorbogen. Hierop combineerde Hatfield die kennis met zijn ervaring in schoolvoetbal en ontwikkelde hij de plaat voor de XI. "Wanneer ik een nieuw paar voetbalschoenen had, waren ze altijd wat stijf als ik het veld op stapte - maar tijdens een wedstrijd ga je er gewoon voor. Voetbalschoenen fungeren daarom als een prestatiemiddel, juist omdat ze zo stijf zijn en je er sneller in beweegt." De koolstofvezelplaat over de hele lengte werd in de uiteindelijke schoenen gecombineerd met Nike Air demping - ook over de hele lengte.

Net als met alle Air Jordan performancemodellen wil het team altijd aan Michaels wensen tegemoetkomen. De iconische glans van de Air Jordan XI was dan ook een speciaal verzoek van de man zelf. "Michael had altijd al de vraag of we niet een keer een glimmende basketbalschoen konden ontwerpen. En hij wist niet wat het inhield, ik ook niet, tot ik een handgemaakte Nike basketbalschoen uit Japan tegenkwam." Het lakleer op de schoen geeft glans en houdt de schoen schoon, maar Hatfield ontdekte dat het daarnaast dankzij de stevigheid ook ondersteuning bood.

Voortbordurend op dat idee ontwierp hij de lakleren rand voor de XI, die hiermee toch nog een stukje van Michael terugbracht op het veld. Naast de performanceverbetering die het brengt, geeft de rand een luxe uitstraling die nog geen enkele andere schoen heeft gehad. Hatfield bracht de rand aan zoals je ook esthetiek gebruikt voor een voertuig. "Ik wilde dat de rand leek op die van een raceauto - glimmend en makkelijk schoon te maken," omschreef Hatfield het. "Ik had een aantal auto's getekend en dit was dus eigenlijk een beetje een auto dankzij die rand. Maar dan wel eentje met open dak, dus het bovenwerk is van stof."

Het idee van stof aan de bovenkant resulteerde in het unieke, ballistische nylon bovenwerk. Het team gebruikte een duurzaam nylon dat ook voor goede reisrugzakken werd gebruikt. Op het bovenwerk vind je ook een uniek snelvetersysteem dat gebruikmaakt van nylon weeflussen. Dit idee ontstond door een ander inzicht van MJ. De vroege prototypen (zie bovenstaande afbeelding) hadden namelijk een a-symmetrische tong en Michael wilde dit niet omdat de schoen hiermee misschien lastiger aan te trekken zou zijn.

Na het basisontwerp werd het tijd voor wat kleur - en anders dan op welke Air Jordan dan ook. Het zwart en wit zorgden voor de iconische status, maar het was vooral het donkere paars in de accenten die de schoen uniek maakten. "Het zou een zwart-witte schoen zijn die overal bij paste, maar dan met paars aan de onderkant om iedereen te laten weten dat deze schoen gekker was dan anders. De kleur past niet eens bij welke teamkleur dan ook. Concord Purple is echt een keuze om mensen voor de gek te houden."

Hatfield gaf Micheal uiteindelijk een paar schoenen met één speciaal verzoek: draag ze niet. "Hij begon te trainen in de schoenen. We zeiden dat hij ze niet tijdens de wedstrijd moest dragen, want we waren er nog niet klaar voor om ze op de markt te brengen, herinnert Hatfield zich. Natuurlijk verraste MJ iedereen alsnog en droeg hij de Air Jordan XI voor het eerst in de halve finales van Eastern Conference tegen Orlando Magic.

Het zou nog maanden duren voordat de schoen echt werd uitgebracht en toch werd het gelijk het icoon dat iedereen wilde. "Dat bleek dus briljant van Michael, want de introductie van die schoen was heel onverwacht." Drieëntwintig jaar later heeft het iconische design, waarmee luxe zijn intrede deed op het veld, nog steeds zijn status weten te behouden.