AIR MAX PLUS OG
ΣΤΑ ΠΑΡΑΣΚΗΝΙΑ ΤΟΥ ΝΤΙΖΑΪΝ
Μερικά αθλητικά παπούτσια υπερβαίνουν τον σκοπό δημιουργίας τους ως μοντέλα υψηλών επιδόσεων και αναδεικνύονται σε πολιτισμικό φαινόμενο. Το Nike Air Max Plus, που κυκλοφόρησε το 1998, είναι ένα από αυτά τα παπούτσια.
Η μοναδική προσθήκη στη δυναστεία Air Max καθόρισε την εποχή στην οποία εμφανίστηκε για πρώτη φορά, καθώς και εκείνες που ακολούθησαν. Με πωλήσεις που συνεχίζονται σε κάποια γωνία του κόσμου για σχεδόν δύο δεκαετίες χωρίς σταματημό και έχοντας κυκλοφορήσει σε εκατοντάδες χρωματικές παλέτες και παραλλαγές στην κατασκευή, όπως δερμάτινες εκδόσεις, εκπληκτικές ανανεωμένες εκδοχές και μοντέλα χωρίς κορδόνια. Η απόλυτη αναγνώριση για το Air Max Plus ήταν η καθιέρωση ενός ανεπίσημου ψευδωνύμου που επαναπροσδιόριζε την ταυτότητα του παπουτσιού, καθώς σε ορισμένες περιοχές το μοντέλο είναι περισσότερο γνωστό με τα δύο γράμματα, "Tn", που αντιπροσωπεύουν το Tuned Air που κυκλοφόρησε για πρώτη φορά σε αυτό το στυλ.
Ενώ η cult δυναμική του μοντέλου είναι πασίγνωστη, η προέλευσή του είναι λιγότερο γνωστή. Το παπούτσι σχεδιάστηκε από τον βετεράνο του κλάδου Sean McDowell και συνδυάζει μια απίθανη αισθητική επιρροή με τρεις κατασκευαστικές τεχνικές που χρησιμοποιήθηκαν για πρώτη φορά. Εδώ, ο McDowell μοιράζεται τις αναμνήσεις του από τη δημιουργία του κλασικού μοντέλου για τρέξιμο.
Ο McDowell (αν και ακούσια) άρχισε να οραματίζεται το Air Max Plus προτού καν ξεκινήσει να δουλεύει στη Nike.
"Καθόμουν στις παραλίες της Φλόριντα και απλώς σκεφτόμουν και σχεδίαζα. Ήταν μία από τις πιο δημιουργικές μου περιόδους", μας λέει αναπολώντας τις διακοπές του με φίλους σε μια περίοδο που βρισκόταν μεταξύ δουλειών. "Ένα απόγευμα, την ώρα που σουρούπωνε, ο έντονα μπλε ουρανός είχε αρχίσει να γίνεται σκούρος μπλε και τα φοινικόδεντρα κινούνταν από τον άνεμο."
Η ομορφιά αυτού του τόπου έβαλε φωτιά στη φαντασία του. "Το σχεδίασα και σκέφτηκα: Θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί σαν πλαϊνό τμήμα, δημιουργεί την αίσθηση ότι θα μπορούσες να κρατηθείς από αυτά τα φοινικόδεντρα", μας λέει, συγκρατώντας αυτήν τη σκέψη για το μέλλον.
Λίγο αργότερα και κατά την άφιξή του στη Nike το 1997, ο McDowell αμέσως ανέλαβε την πρόκληση να δημιουργήσει ένα νέο παπούτσι για τρέξιμο, ολοκληρώνοντας έτσι ένα εκκολαπτόμενο έργο για τη Foot Locker, που χρησιμοποιούσε μια νέα καινοτομία Max Air εφαρμόζοντας δύο αντικριστά ημισφαίρια για την εξέλιξη της τεχνολογίας αντικραδασμικής προστασίας. Το προσωρινό του όνομα ήταν Sky Air και περισσότερα από 15 πιθανά σχέδια παπουτσιού είχαν παρουσιαστεί στο κατάστημα λιανικής. Κανένα όμως δεν είχε λάβει ακόμα το πράσινο φως.
"Μόλις άκουσα τη λέξη Sky, σκέφτηκα: 'Απίστευτο! Μόλις είδα αυτόν τον εκπληκτικό ουρανό στη Φλόριντα", μας λέει ο McDowell, που συνέχισε το σχέδιό του. "Σχεδίασα ένα ηλιοβασίλεμα. Σε μπλε χρώμα. Μετά σε μοβ. Δοκίμασα μερικά διαφορετικά χρώματα και παραλλαγές του ουρανού, μερικά φοινικόδεντρα ήταν λίγο πιο τεχνικά και πιο γεωμετρικά, ενώ άλλα έμοιαζαν σαν να κινούνται από τον άνεμο."
Μια φάλαινα αποτέλεσε έμπνευση για ένα άλλο από τα βασικά στοιχεία του Air Max Plus. "Το στέλεχος είναι μια τροποποιημένη ουρά φάλαινας", μας αναφέρει ο McDowell. "Η ουρά που βγαίνει από το νερό είναι τόσο εμβληματική."
Η έλλειψη εμπειρίας του McDowell στην εταιρεία ήταν το κλειδί για το ξεχωριστό Swoosh στο Air Max Plus. Δεν είχε σχεδιάσει ποτέ Swoosh στο παρελθόν. Δεν είχε κάποιο πρότυπο. "Κανένας δεν μου είχε δώσει οδηγίες, επειδή ήταν οι πρώτες μου μέρες", μας λέει. "Το σχήμα είναι λίγο παράξενο και τοποθέτησα το περιθώριο στο εσωτερικό μέρος, όταν τεχνικά όλες οι οδηγίες της μάρκας αναφέρουν ότι πρέπει να βρίσκεται στο εξωτερικό μέρος."
Αυτό που έβλεπε όποιος το φορούσε ήταν επίσης εξαιρετικά σημαντικό: "Ήθελα να δώσω έμφαση στο πώς φαίνεται όταν το κοιτάς από πάνω", μας λέει ο McDowell. "Τα φοινικόδεντρα ήταν πολύ όμορφα στην εσωτερική μεσαία πλευρά και τα πλαϊνά τμήματα, αλλά μου φαινόταν παράξενο να υπάρχει μια ευθεία γραμμή που θα τα συνέδεε με το επάνω μέρος, κι έτσι σκέφτηκα: "Τι άλλο μπορώ να κάνω για να γίνει λίγο πιο ενδιαφέρον;"
Δεδομένης της τεράστιας απήχησης του Air Max Plus στον κόσμο της μόδας, είναι εύκολο να ξεχάσουμε ότι δημιουργήθηκε για τρέξιμο, καθώς ο McDowell προσπάθησε να ενσωματώσει όσο το δυνατόν περισσότερα πλεονεκτήματα υψηλών επιδόσεων, όπως εύκαμπτες αυλακώσεις σε όλη την επιφάνεια του μπροστινού μέρους και τις καλύτερες πρακτικές της Nike για την εξωτερική σόλα. "Σήμερα, θεωρείται ένα εμβληματικό παπούτσι lifestyle", μας λέει. "Αλλά ζυγίζει λιγότερο από 340 γραμμάρια. Για ένα παπούτσι από PU, είναι ιδιαίτερα ελαφρύ και ειδικότερα για εκείνη την εποχή."
Ως παθιασμένος αθλητής, ο Sean κατάλαβε πώς η προσπάθειά του να ξεφύγει από την πεπατημένη μπορούσε να προσφέρει νέες λειτουργίες. "Μεγάλωσα τρέχοντας. Ως δρομέας, μαθαίνεις πάντα να τρέχεις στραμμένος προς την κίνηση, ώστε τα αυτοκίνητα να σε βλέπουν. Μου φάνηκε περίεργο που πρόσθεσαν ανακλαστικά στοιχεία στο πίσω μέρος σχεδόν σε κάθε παπούτσι όταν αυτό που χρειάζεσαι ως δρομέας είναι ανακλαστικότητα σε όλη την επιφάνεια μέχρι το μπροστινό μέρος, μας αναφέρει. "Έτσι, πρόσθεσα ανακλαστικές γραμμές που έφταναν μέχρι το μπροστινό μέρος, το ψίδι και τη γλώσσα."
Η αφοσίωσή του στη λεπτομέρεια εκτείνεται μέχρι την ξεχωριστή εξωτερική σόλα. "Δημιούργησα τα διαφορετικά ημισφαίρια στο καουτσούκ, επειδή δεν μπορούσες πραγματικά να τα δεις στη μεσαία πλευρά κι έτσι δεν ήξερες αν υπήρχε κάποια νέα τεχνολογία", μας εξηγεί. Δημιούργησε χρωματικά στοιχεία για να τραβήξει περισσότερο την προσοχή στην τεχνολογία Tuned Air που βρισκόταν στο εσωτερικό. Επίσης, πρόσθεσε ρίγες φοινικόδεντρων με επένδυση στο στέλεχος και το λογότυπο Tn. "Αυτές οι γραμμές ήταν στραμμένες προς την αερόσολα, τονίζοντας με κάποιο τρόπο τη σημασία αυτού του εκπληκτικού στοιχείου", μας αναφέρει.
Τώρα, το Air Max Plus είναι συνώνυμο με αυτό το λογότυπο Tn Air, αλλά το εξαγωνικό λογότυπο ήταν μια έκπληξη τότε για τον McDowell, ο οποίος είχε περάσει μια εβδομάδα σχεδιάζοντας και ένιωθε ότι τα πάντα εναρμονίζονταν τέλεια. "Δεν ήξερα πού έπρεπε να το τοποθετήσουμε, αλλά μου είπαν ότι ήταν εξαιρετικά σημαντικό και ότι έπρεπε να το προσθέσω σε εμφανές σημείο.".
Το διάστημα στο οποίο ο McDowell δεν δούλευε ήταν επίσης εξαιρετικά σημαντικό στην απόφαση του σχεδιαστή να απομακρυνθεί από τις συμβατικές χρωματικές παλέτες. Φαντάστηκε να αφηγείται μια ιστορία από το βράδυ προς το πρωί για τις βασικές τρεις καινοτομίες του Air Max Plus. "Δεν είχαμε ειδικούς χρωμάτων κι έτσι τα τρία πρώτα παπούτσια ήταν ένα πραγματικά εκπληκτικό κομμάτι της ιστορίας", μας λέει. "Το πρώτο παπούτσι είχε σκούρο χρώμα και συμβόλιζε το σούρουπο, το δεύτερο ήταν σχεδόν ολόμαυρο με λίγο κόκκινο [χρησιμοποίησαν ανακλαστικό διχτυωτό υλικό από το Jordan XIII] που αντιπροσώπευε τα αστέρια στον νυχτερινό ουρανό, ενώ το τρίτο ήταν έντονο πορτοκαλί και κίτρινο και απεικόνιζε την ανατολή του ήλιου το επόμενο πρωί.".
Το Air Max Plus έμελλε να προσφέρει πολλές πρωτιές, ξεκινώντας με το ντεμπούτο της εντυπωσιακής τύπωσης με τη μέθοδο της θερμικής εξάχνωσης.
Αν και τα σχέδιά του ήταν απίστευτα ευφάνταστα, ο McDowell θυμάται πόσο αισιόδοξος ήταν ότι θα μπορούσε να τα υλοποιήσει. "Σχεδίασα το ξεθώριασμα και όλοι είπαν: 'Ποτέ δεν θα μπορέσεις να το κάνεις αυτό, δεν μπορείς να βρεις ένα τέτοιο υλικό.' Και τους είπα: 'Απλώς το θα τυπώσουμε με τη μέθοδο της θερμικής εξάχνωσης'", αναπολεί. Αλλά δεν το είχαν κάνει ποτέ στο παρελθόν.
Αναπολώντας το ξεθώριασμα που έμοιαζε με φωτιά στην άκρη του Nike Flame (το αδερφάκι του κλασικού cult παπουτσιού Omega Flame στις αρχές της δεκαετίας '80) με το οποίο έτρεχε όταν ήταν νέος, ο σχεδιαστής πίστευε ότι αυτή η μέθοδος μπορούσε να γίνει. "Το έκαναν σε ρούχα κι έτσι σκέφτηκα ότι θα ήταν πολύ εύκολο", μας αναφέρει ο McDowell. Ξεκίνησαν με το πιο ανοιχτόχρωμο μπλε και τύπωσαν ένα πιο σκούρο μπλε επάνω από αυτό. "Το πρώτο δείγμα ήταν τέλειο", μας λέει.
Αν και αποδείχτηκε ότι το παπούτσι μπορούσε να γίνει πραγματικότητα από πλευράς παραγωγής, ακόμα χρειαζόταν την έγκριση του εξαιρετικά σημαντικού καταστήματος λιανικής. Μετά από συναντήσεις στις οποίες ο McDowell πήγε μαζί με τον μελλοντικό πρόεδρο και CEO της NIKE, Inc., Mark Parker, ένα στέλεχος της Foot Locker πρότεινε ένα ασυνήθιστο πείραμα στην έρευνα αγοράς: Να τοποθετήσουμε το παπούτσι σε ένα ράφι στο κατάστημα κατά το σχόλασμα των παιδιών και να δούμε τι θα συμβεί.
"Μετά από 5-10 λεπτά, είχαν μαζευτεί περίπου 10 παιδιά γύρω από το παπούτσι και ρωτούσαν: "Τι είναι αυτό; Πώς μπορώ να το αποκτήσω;", θυμάται ο McDowell. "Οι συνεργάτες μας ήταν εμβρόντητοι κι έλεγαν "Δεν το έχω ξαναδεί αυτό, δεν ξέρω πόσο κοστίζει, δεν ξέρω από πού ήρθε.", ενώ τα παιδιά έτρεχαν κι έλεγαν "Θέλω να το αγοράσω." Ήταν σχεδόν μανιασμένα. Ήμουν περιχαρής."
Από εκείνο το σημείο, το παπούτσι κυκλοφόρησε στην αγορά και γνώρισε σχεδόν αμέσως διεθνή απήχηση. Αν και ο McDowell το αντιλήφθηκε νωρίς, ένα παράδειγμα της αφοσίωσης στο μοντέλο τού έρχεται κατευθείαν στο μυαλό. "Είδα κάποιον που είχε κάνει τατουάζ σε ολόκληρο το πόδι του με το μοτίβο του Tuned Air. Το κάτω μέρος του ποδιού του ήταν η εξωτερική σόλα", μας αναφέρει. "Οι ρίγες και το Swoosh στα πλαϊνά, μαύρο χρώμα μέχρι το πίσω μέρος, με το λογότυπο Tn στο πίσω μέρος. Είναι τρελό!"
Στις δύο δεκαετίες που ακολούθησαν από τη στιγμή που το Nike Air Max Plus εμφανίστηκε στα ράφια, η λατρεία που περιγράφει ο McDowell έχει περάσει από πολλά στάδια. Το μοντέλο παραμένει ένα cult αγαπημένο κομμάτι στη Νέα Υόρκη, κάνοντας την εμφάνισή του στη mainstream κουλτούρα κατά καιρούς. Στο Παρίσι και το Λονδίνο, θεωρείται κλασικό κομμάτι. Ενώ στην Αυστραλία, η Μελβούρνη και το Σίδνεϊ επωφελούνται από μια σταθερή ροή τοπικών αποκλειστικών χρωματικών παλετών.
Παρά την έντονη τεχνική του πλευρά, για τους λάτρεις του Tn, το παπούτσι είναι κάτι απλό: κλασικό.
Αυτή η ιστορία εμφανίστηκε αρχικά στα NikeNews τον Δεκέμβριο 2017.