Theland Kicknosway ออกวิ่งเพื่อตัวเขาเองและชุมชน
วัฒนธรรม
พบกับนักกีฬา นักเต้น และนักเคลื่อนไหวทางสังคมชาวพื้นเมืองวัย 17 ปีที่ใช้การเคลื่อนไหวเพื่อเข้าถึงวัฒนธรรมพื้นเมืองของตนและให้ความรู้กับผู้อื่นในเรื่องประวัติศาสตร์พื้นเมือง
“โลกภายนอก” คือซีรีส์เกี่ยวกับเหล่านักกีฬาทั่วไปที่ออกตามหาความเชื่อมโยงและความสมดุลในโลกแห่งธรรมชาติ
Theland Kicknosway ย่ำพื้นอย่างเป็นจังหวะ นั่นคือความรู้สึก พลังงาน การแสดงออกที่เขารับรู้มาแทบทั้งชีวิต เขาเต้นไปรอบกลองประจำเผ่าของเขาเพื่อเฉลิมฉลองและยกย่องมรดกของชนเผ่าพื้นเมือง เขาวิ่งไปตามถนนรอบชุมชนเพื่อสนับสนุนการใช้ชีวิตอย่างมีสุขภาพดี และเน้นถึงปัญหาสำคัญที่คนของเขาต้องเผชิญ สำหรับเขาแล้วการเคลื่อนไหวของร่างกายมีจุดมุ่งหมายที่ยิ่งใหญ่กว่า “เมื่อผมเต้น เช่นเดียวกับตอนผมวิ่ง ผมสัมผัสได้ถึงพลังงานทางจิตวิญญาณที่เชื่อมโยงกับผืนแผ่นดิน” เขากล่าว
Theland สวมเครื่องยศประจำเผ่าเต้นในป่า Mer Bleue Bog “เมื่อผมเต้น เช่นเดียวกับตอนผมวิ่ง ผมสัมผัสได้ถึงพลังงานทางจิตวิญญาณที่เชื่อมโยงกับผืนแผ่นดิน” เขากล่าว
ด้วยอายุเพียง 17 ปี Theland เป็นคนกลุ่มปฐมชาติ (First Nations) เผ่า Cree และ Potawatomi ที่อาศัยอยู่ในออตตาวา แคนาดา และเป็นนักวิ่งมาเป็นเวลานาน นักเต้นประจำเผ่า นักร้อง และผู้ให้การสนับสนุนในการแก้ไขปัญหาที่เกิดขึ้นกับชนเผ่าพื้นเมืองชื่อดังระดับชาติ ทั้งยังเป็นนักเรียนชั้นไฮสคูลปีสุดท้าย แรงจูงใจในทุกสิ่งที่เขาทำนั้นชัดเจน “ผมทำแบบนี้เพื่อส่งต่อแนวคิดนี้ไปสู่ผู้อื่น” Theland ที่มีผู้ติดตามทางโซเชียลมีเดียจำนวนมากกล่าว
ตามที่ Theland เล่ามา ตั้งแต่เขาเดินได้ เขาก็วิ่งมาตั้งแต่นั้น ในตอนแรกก็เป็นการปลดปล่อยพลังของเด็กชาย แต่เขาเริ่มจริงจังมากขึ้นตอนเรียนชั้นเกรด 3 และเมื่อเขาเริ่มแข่งวิ่งครอสคันทรีและนัดแข่งกรีฑาลู่และลาน ส่วนในปัจจุบัน เช่นเดียวกับนักวิ่งคนอื่นๆ เขาวิ่งเพื่อให้จิตใจของตนสงบ
Theland ยืนท่ามกลางต้นไม้ตามเส้นทางเทรลที่ Mer Bleue Bog “ผมคิดว่าสิ่งสำคัญในชุมชนของเราก็คือการที่เราแน่ใจว่าเราสร้างการตระหนักรู้เกี่ยวกับวิถีชีวิตที่ส่งเสริมการมีสุขภาพดี” เขากล่าว
“การวิ่งหยุดความเครียดและความกังวลไว้ชั่วคราว ดูให้แน่ใจว่าคุณย่ำไปทุกก้าว แล้วคุณกำลังวิ่งไปกับสายลมและสัมผัสสภาวะตามธรรมชาติทั้งหมดรอบตัวคุณ” เขาอธิบาย “จริงๆ แล้วผมออกไปวิ่งมาเมื่อเช้านี้และผมก็ได้ยินเสียงนกร้องเพลง นั่นเป็นเรื่องที่ดีมากที่ได้ออกไปแล้วเห็นว่าโลกใบนี้มีสิ่งสวยงามอะไรบ้าง”
วันนี้การวิ่งมีจุดมุ่งหมายที่สูงขึ้น ทั้งสำหรับเขาและชุมชนเผ่าพื้นเมือง Theland ได้จัดงานวิ่งครั้งใหญ่ประจำปีที่ระยะทางมากกว่า 130 กม. ในช่วง 4-6 วัน ซึ่งเริ่มมาตั้งแต่ปี 2015 เพื่อเพิ่มการตระหนักรู้เกี่ยวกับสถานการณ์เลวร้ายของ MMIWG2S ซึ่งย่อมาจาก “ผู้หญิง เด็กหญิง และบุคคล 2 จิตวิญญาณ (คำที่คนชนเผ่าพื้นเมืองใช้เรียกคนที่นิยามตัวเองว่าเป็นส่วนหนึ่งของชุมชน LGBTQIA+) ผู้เป็นชาวพื้นเมืองที่สูญหายหรือถูกฆาตกรรม” พร้อมทั้งระดมทุนเพื่อสนับสนุนลูกหลานและบุคคลผู้เป็นที่รักที่ถูกทิ้งไว้เบื้องหลัง
เขาบอกว่าการวิ่งนั้นเป็นเรื่องของ “การใช้สภาวะตามธรรมชาติซึ่งเป็นของขวัญในการวิ่ง และใช้พลังงานไปกับเรื่องที่ดี”
Theland ต้องแน่ใจว่าเขาได้เหยียบย่ำอย่างมั่นคงด้วยเท้าเปล่าบนพื้นดินในธรรมชาติ “ผมทำแบบนี้เพื่อส่งต่อแนวคิดนี้ไปสู่ผู้อื่น พร้อมสร้างแรงบันดาลใจให้ผู้อื่นว่านี่คือวิถีชีวิตของเราและนี่เป็นสิ่งที่ดี” เขากล่าว
Theland เริ่มถามคำถามเกี่ยวกับเด็กๆ ที่ MMIWG2S เมื่อเขาอายุ 9 ขวบ “ตอนเด็กๆ ผมเคยไปเฝ้ายาม ผมเป็นคนร้องเพลง” เขานึกย้อนไป “แต่ประเด็นนั้นอยู่ที่ว่า ‘เด็กพวกนั้นไปไหน และเกิดอะไรขึ้นหลังจากนั้น’ ตอนเป็นเยาวชน ผมก็คอยระวังภัยให้เยาวชนคนอื่นด้วย”
Bridget ป้าของเขาเป็นผู้ร่วมก่อตั้งองค์กรไม่แสวงหาผลกำไรที่ช่วยบุคคลอันเป็นที่รักของผู้ที่ถูกฆาตกรรม Theland จึงมีไอเดียที่ได้แรงบันดาลใจจากนักกีฬาคนอื่นๆ ที่ใช้กีฬาเพื่อสร้างการตระหนักรู้ “ผมบอกว่า ‘ผมอยากวิ่งข้ามฟากแคนาดา’ แม่ของผมก็สวนขึ้นมาทันทีว่า ‘เดี๋ยวก่อนลูก อย่าเพิ่งคิดไปไกล แคนาดากว้างใหญ่มากนะ’ ผมเลยบอกว่า ‘โอเคครับ งั้นเรามาขี่จักรยานข้ามฟากออนแทรีโอกัน มาทำนั่นทำนี่กัน’ แล้วเราก็เลยได้ไอเดียนี้ขึ้นมา ผมเลยถามป้า Bridget ว่า ‘ผมวิ่งไปบ้านป้าได้ไหม’”
หลายปีที่ผ่านมา เพื่อนและครอบครัวก็มาเข้าร่วมเพิ่มมากขึ้น ตอนนี้ Theland กำลังวางแผนการวิ่งระดับชาติเพื่อการกุศลครั้งแรกของเขา “คราวนี้ต้องรับมือกับงานใหญ่แน่นอน แต่ด้วยการสนับสนุนและความรักจากคนในเผ่า เราจะต้องทำได้” เขากล่าว ช่วงนี้เขากำลังหาข้อมูลเส้นทางและสภาพอากาศเพื่อให้พร้อมวิ่งจากแวนคูเวอร์ไปยังออตตาวาในช่วงหน้าร้อนกลางปี 2021 เส้นทางเทรคกิ้งธรรมชาติที่ยากลำบากนี้เป็นการตัดผ่านเทือกเขาร็อคกี้ ข้ามทุ่งหญ้ากว้างใหญ่ทางตะวันตก เข้าไปสู่เขตหินเก่าแคนาดา (Canadian Shield) ภูมิภาคใหญ่ที่มีหินยุคพรีแคมเบรียน
Theland ย้อนนึกถึงเส้นทางด้านจิตวิญญาณและวัฒนธรรมของเขาในระหว่างที่เดินท่ามกลางพืชพรรณใน Mer Bleue Bog
การรักษาสุขภาพให้แข็งแรงและทานอาหารที่ดีเป็นส่วนสำคัญในกิจวัตรประจำวันของ Theland ในการเทรนให้วิ่งมาราธอนติดต่อกันได้ เขาจะสลับระหว่างวันวิ่งกับวันปั่นจักรยาน “พยายามออกไปข้างนอกทุกวันและแน่ใจว่าเราทานอาหารที่ดี และเตรียมตัวให้ดีที่สุดตามที่ทำได้” เขากล่าว เขามักจะเทรนกับเพื่อนๆ และต้อนรับทุกคนที่จะมาร่วมกับเขาในช่วงหนึ่งหรือการวิ่งประจำปีของเขาทุกครั้ง
เขายกความดีความชอบให้พ่อแม่ที่ปลูกฝังความรู้สึกถึงตัวตนและวัฒนธรรมอย่างแรงกล้าตั้งแต่เด็กๆ Elaine แม่ของเขาเป็นชาว Peter Ballantyne Cree Nation และ Swampy Cree จากทางเหนือของรัฐซัสแคตเชวัน และ Vince พ่อของเขาเป็นชาว Potawatomi จาก Walpole Island First Nation (หรือที่รู้จักในนาม Bkejwanong) ทางตอนใต้ของรัฐออนแทรีโอ
เช่นเดียวกับการวิ่ง ความเชื่อมโยงของ Theland ที่มีต่อวัฒนธรรมของเขานั้นมีรากฐานมาจากความเคารพในโลกแห่งธรรมชาติ
Theland เล่นเพลงจากกลองมือเพื่อคารวะและยกย่องแม่น้ำ Rideau “เมื่อผมร้องเพลง หรือเมื่อผมจับกลอง หรือเมื่อไหร่ที่ผมสัมผัสได้ถึงพลังงานที่เป็นพลังทางจิตวิญญาณ นั่นทำให้ผมรู้สึกเป็นหนึ่งเดียว ทำให้ผมรู้สึกเหมือนได้กลับบ้าน” เขากล่าว
“การวิ่งหยุดความเครียดและความกังวลไว้ชั่วคราว ดูให้แน่ใจว่าคุณย่ำไปทุกก้าว แล้วคุณกำลังวิ่งไปกับสายลม…”
Theland มุ่งมั่นที่จะร่วมเต้นรำในงานฉลองประจำเผ่า ซึ่งเป็นการเฉลิมฉลองของวัฒนธรรมร่วมในชนเผ่าพื้นเมืองหลายเผ่า นักเต้นแต่งกายในชุดเครื่องยศประจำเผ่าสีสดใส แสดงการเต้นหลายสไตล์ประกอบเพลงที่ผสมผสานประเพณีดั้งเดิมและแบบร่วมสมัย ตั้งแต่ยังเล็กเขาก็ร่วมเต้นในงานฉลองของเผ่าพื้นเมืองทั่วรัฐออนแทรีโอและควิเบก อันที่จริงเขาและพ่อแม่เป็นขาประจำของ “งานเต้นรำประจำเผ่า” ซึ่งเป็นงานสุดสัปดาห์แห่งวัฒนธรรมแบบเวียนกันจัดซึ่งชาวเผ่าพื้นเมืองจะออกทัวร์กันตลอดทั้งปี
“สำหรับตัวผมแล้ว ผมจะยังคงมั่นคงกับวัฒนธรรมของผม” Theland กล่าว “ผมภาคภูมิใจในความรู้ที่ผมมี ผมจะรับสิ่งนี้ไว้เป็นอย่างดีและส่งต่อให้ลูกหลานในอนาคต”
Vince พ่อของเขาถักผมเปียให้ Theland ที่สวนหลังบ้านในบ้านของพวกเขาที่ออตตาวา “ในการที่ผมจะสร้างการตระหนักรู้ การไว้ผมเปียยาว ภูมิใจที่ให้คนอื่นเห็น และแสดงให้คนหนุ่มและผู้ชายในชุมชนเราเห็น… สิ่งสำคัญก็คือผู้คนต้องมีใครสักคนให้เอาเป็นแบบอย่างได้” เขากล่าว “ผมหวังว่าจะสร้างแรงบันดาลใจให้คนอื่นทำแบบเดียวกัน”
ตอนนี้ Theland มีผู้ติดตามที่พร้อมจะแบ่งปันเรื่องราวแล้วนำข้อความของเขา เรื่องราวในชุมชน และปัญหาที่เขาใส่ใจไปเผยแพร่ต่ออยู่แล้ว เขาให้ความรู้กับผู้ติดตามในโซเชียลมีเดีย 450,000 คนเกี่ยวกับวัฒนธรรมและประวัติศาสตร์ชนเผ่าพื้นเมือง “ผมมีคลิปที่มียอดวิวเกือบ 5 ล้านครั้ง เป็นคลิปที่ผมพูดถึงความสำคัญและประเด็นสำคัญของเด็กชายที่ถักผมเปีย” เขากล่าว ในวัฒนธรรมชาวพื้นเมืองหลายท้องถิ่น เด็กชายและผู้ชายจะไว้ผมยาวตามประเพณี และมีการเคลื่อนไหวทางสังคมในการนำประเพณีนั้นกลับมามากขึ้นเรื่อยๆ ส่วนคลิปอื่นๆ ก็เป็นคลิปที่เขาสวมเครื่องยศประจำเผ่าในการเต้น
“ผมมีความสุขและซาบซึ้งมากที่ได้เต้นในแบบที่ดีให้คนดู ได้โชว์เครื่องยศประจำเผ่าให้คนอื่นดูสักเล็กน้อย” Theland กล่าว “และแสดงให้คนอื่นเห็นว่าเราแข็งแกร่งและกลับมายืนหยัดได้อีกครั้งหลังจากเหตุการณ์ต่างๆ ที่เคยเกิดขึ้นกับพวกเราในอดีต”
“ผมว่าผมร้องเพลงและเต้นรำตั้งแต่ก่อนที่ผมจะเกิดอีก” Theland กล่าวในภาพที่ยืนอย่างสง่าในเครื่องยศประจำเผ่า
หนึ่งในชุดโปรดสำหรับการระบำห่วงนั้นทำมาจากผ้าสีสดที่เป็นประกายที่เขาซื้อจากตลาดชนเผ่า แล้วก็มีป้าคนหนึ่งช่วยตัดเป็นชุดซึ่งสดใสรับกับห่วงติดไฟ LED ที่เขาซื้อมาทางออนไลน์ “เท่าที่ผมรู้มา ระบำห่วงมาจากชาว Hopi ในรัฐแอริโซนา” Theland อธิบาย “การเต้นนี้เป็นการถ่ายทอดเรื่องราว เมื่อคุณสาน [ห่วง] เข้าด้วยกัน คุณก็สร้างภาพใหม่ของธรรมชาติ ของสิ่งมีชีวิตต่างๆ ที่คุณอาจเห็นว่ากำเนิดขึ้นมา”
ทั่วบ้านของครอบครัว Theland มีของตามประเพณีพื้นเมืองอย่างกลองและลูกแซค พร้อมทั้งพืชสมุนไพรอย่างหญ้าหวานและเสจ เขาบอกว่าสมบัติที่หวงแหนและพลังงานภายในบ้านเขาช่วยให้เขามีสมาธิ ซึ่งมีความสำคัญเป็นพิเศษเมื่อเขาเริ่มขึ้นระดับไฮสคูลชั้นปีสุดท้าย
เมื่ออยู่นอกบ้าน พลังของการวิ่งและการเต้นรำนั้นก็ยิ่งสัมผัสได้และมีพลังแรงขึ้นต่อสมดุลที่เขาคงไว้ได้ตลอดความมุ่งมั่นนี้ “เมื่อผมร้องเพลง หรือเมื่อผมจับกลอง หรือเมื่อไหร่ที่ผมสัมผัสได้ถึงพลังงานที่เป็นพลังทางจิตวิญญาณ นั่นทำให้ผมรู้สึกเป็นหนึ่งเดียว” เขากล่าว “ทำให้ผมรู้สึกเหมือนได้กลับบ้าน”
เรียบเรียงโดย Waubgeshig Rice
ภาพถ่ายโดย Karen Joyner
รายงานเมื่อ: กันยายน 2020